گفت‌وگو زهرا سادات مصطفوی / «نردبان» در فصل جدید با رویکردی متفاوت، بیشتر از گذشته نگاه جدی به فیلم مستند خواهد داشت. بخش نقد و تحلیل فیلم‌های مستند، همسو با موضوع پرونده‌های مدنظر، گفت‌وگو با فیلمسازان و عکاسان مستند برجسته‌ ایرانی و خارجی، معرفی مستندسازان، در کنار بسته‌های آموزشی (کارگاه تجربه) و نمایش آثار ارسالی در زمینه‌ فیلم و عکس، از شاخصه‌های اصلی برنامه است. «نردبان» مجموعه برنامه تلویزیونی شبکه مستند است که تلاش می‌کند فیلم و عکاسی مستند را در دو بخش آماتور و تخصصی به علاقه‌مندان آموزش دهد. نقد و بررسی آثار مستند سینمای ایران، ترجمه و دوبله مسترکلاس‌های آموزش مستند، دعوت از فیلمسازان باسابقه و راه‌اندازی جشنواره‌ فیلمسازی «نردبان» از فعالیت‌های متنوع این برنامه در فصل جدید آن است. این برنامه با اجرای محمد شکیبانیا، کارگردانی و تهیه‌کنندگی اصغر احمدپور و فاطمه بوربور با آیتم‌هایی متنوع جمعه‌ها، ساعت 18 روی آنتن شبکه مستند می‌رود. گفت‌وگویی با اصغر احمدپور، کارگردان و تهیه‌کننده این برنامه داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

کمی از شکل‌گیری فصل جدید «نردبان» بفرمایید و اینکه ما در فصل چهارم این برنامه قرار است شاهد چه اتفاقات و رویدادهای ویژه‌ای باشیم؟
مهم‌ترین مساله‌ای که درباره فصل چهارم برنامه وجود دارد این است که ما بسیار تلاش کردیم، نگاهی تخصصی به فیلم‌های مستند داشته باشیم؛ البته منظور از نگاه تخصصی این نیست که مخاطب عام را پس بزند بلکه سعی کردیم دقیق‌تر به این موضوع بپردازیم و رغبتی در مخاطب ایجاد کنیم که بعد از حرف‌ها به دنبال آثار برود. این اتفاق تا حدودی در قسمت اول رخ داد و برایمان خوشایند بود. به طورکلی ما در «نردبان» در تلاش هستیم که سطح آثار مستند را در ایران ارتقا دهیم. رویکرد اصلی و تغییرات ما در رابطه با همین موضوع بوده و تمام تمرکزمان روی دقت بالاتر در برنامه است.

ما در قسمت اول شاهد دو مستند در ارتباط با مرگ و کرونا بودیم. بسیاری از فیلمسازان این روزها در حال ساخت مستندهایی با همین موضوعات هستند؛ آیا امکان دارد در قسمت‌های بعدی، مستند‌هایی درباره کرونا بیشتر و با تنوع بالاتری مورد نقد و بررسی قرار گیرند؟
ما سراغ مستندسازهای دیگر نیز خواهیم رفت ولی یک طبقه‌بندی در اتاق فکرمان شکل گرفت و آن این بود که ما به سراغ کسانی که درگیر کرونا شده‌اند می‌رویم و همچنین کسانی که درپی ساختن مستندهایی درباره کرونا هستند. ما در برنامه آینده‌مان نیز به احتمال زیاد سراغ یکی دیگر از افرادی می‌رویم که در پی ساخت اثر مستند، درگیر کرونا شده است ولی بعد از این سراغ مستندساز دیگری به همین نحو نخواهیم رفت زیرا از نظر ما رسالت مستند دراین‌باره انجام شده است. «نردبان» تلاش کرد شیوه مواجهه با مرگ و فیلم‌های مستند با این مساله را به مخاطب نشان دهد. به همین دلیل یک لیست بلندبالا از آثاری با این موضوع انتخاب کردیم و در نهایت متفق‌القول به دو مستند «پرنیان» و «خانه‌ای برای تو» برای نقد و بررسی رسیدیم. ما در ارتباط با کرونا به دو رویکرد مرگ خود و مرگ دیگری و سوگواری برای عزیزان پرداختیم.

فیلم‌ها و فیلمسازان مستند که آثارشان در برنامه «نردبان» مورد نقد و تحلیل قرار می‌گیرد، بر اساس چه مولفه‌هایی انتخاب می‌شوند؟
ما در این برنامه یکسری شاخص برای خود تعریف کردیم و یکی از شاخصه‌های اصلی «نردبان» در فصل جدید، نمایش چند تکه از آثار است. کار ما دراین‌باره تا حدودی مشکل است زیرا تعداد زیادی از آثار در دسترس قرار ندارند ولی ما تمام سعی‌مان معرفی نمایش آثار در دسترس مخاطبان است. شاخصه دیگر برنامه نقد آثاری است که بتوان تا جایی که امکان دارد درباره آنها حرف جدی زد. این شاخص‌ها هم افرادی که به فیلمسازی علاقه‌مند هستند و هم آثار مستند را به برنامه جذب می‌کند.

منتقدان آثار براساس چه کلیاتی انتخاب می‌شوند؟
ما امسال تصمیم گرفتیم که از منتقد ثابت برای نقد آثار مستند استفاده کنیم. حال اگر ما فکر کنیم امید بلاغتی اثری را نمی‌پسندد، از منتقدی که اثر را بیشتر دوست داشته دعوت به عمل می‌‌آوریم. به‌طور کلی ما در «نردبان» به دنبال افرادی با اسامی آشنا نیستیم و تمام تمرکزمان حضور افراد صاحبنظر و متخصص است.

کمی از انتخاب مجری بفرمایید.آیا انتخاب آقای شکیبانیا به‌عنوان مجری به دلیل سابقه و فعالیت ایشان در این حوزه بوده است؟
شبکه مستند تصمیم گرفته بود در سری جدید برنامه «نردبان» به سراغ مجری‌ای برود که تخصص جدی در حوزه سینمامستند داشته باشد. ما چندین گزینه برای اجرا داشتیم که آقای شکیبانیا جزو اولویت‌های اصلی ما به حساب می‌آمدند و انتخاب ایشان برای ما جای خرسندی بسیار دارد زیرا ایشان جزو تهیه‌کنندگان مولف سینمای مستند است و همین جزو حسن‌های ایشان به حساب می‌آید. در مجموع خود آقای شکیبانیا نسبت به خیلی از موضوعات صنفی و همچنین کم و کیف تولید آگاهی بسیاری دارند. به نظرم ایشان در برنامه «نردبان» موفق خواهند بود و روز به روز در کنار یکدیگر بهتر و بهتر خواهیم شد.

استقبال مخاطبان از «نردبان» چطور بوده است؟
حقیقتا چیز زیادی از مخاطبان برنامه نمی‌دانم زیرا هنوز هیچ‌ داده و آمار مشخصی در اختیار ما قرار داده نشده است. ما تمام تلاش‌مان، رضایت مخاطب و بهترین خروجی برای آنهاست. یکی از مواردی که ما بسیار بدان دل خوش کرده‌ایم، گفت‌وگو‌های جدی با مستندساز‌های برتر جهانی است و تا امروز با برخی از آنها گفت‌وگو داشته‌ایم؛ البته در بخش عکس هم اتفاقاتی خوبی در حال رقم خوردن است و ما هم سعی کردیم در بخش عکاسی مستند هم فعال باشیم. با توجه به کیفیتی که خدمت‌تان گفتم، قطعا مخاطبان بیشتری جذب این برنامه خواهند شد و امیدوار هستم این اتفاق به زودی بیفتد. این نکته را هم باید اضافه کنم که ما نه‌تنها بخش‌های قدیمی «نردبان» را فراموش نکردیم بلکه نگاه جدی‌تری به آنها خواهیم داشت. ما در ادامه در قسمت آموزش و بسته‌های آموزشی هم فعال هستیم تا «نردبان» بتواند آورده بیشتری برای مخاطبان خود داشته باشد.